Archiwum

Nr 1(108)-2(109)/2025

W tym numerze wiele miejsca poświęciliśmy kwestiom zagrożenia ukraińskiego dziedzictwa kulturowego w warunkach wojennych. Numer otwiera tekst dr. hab. Kyryla Myzgina o dziedzictwie archeologicznym Ukrainy - autor analizuje, jak wojna wpłynęła na nielegalne poszukiwania i handel tamtejszymi zabytkami archeologicznymi, w tym także na przemyt artefaktów archeologicznych. Kolejny jest artykuł Galiny Skoropadowej, współkuratorki wystawy „Kresy Europy. Ze skarbca Lwowskiego Muzeum Historycznego”, którą w tym roku udostępniono publiczności w Lublinie i we Wrocławiu. Oprócz popularyzacji i promocji wspólnego dziedzictwa kulturowego projekt ten ma na celu zachowanie i ochronę cennych zabytków kultury światowej przed ewentualnym zagrożeniem zniszczenia w warunkach wojny rosyjsko-ukraińskiej. Tematem kolejnego artykułu autorstwa dr Iryny Syzonenko są zaś dobra, które niestety już ucierpiały w trakcie tej wojny. Autorka analizuje stan kolekcji wybranych muzeów, znajdujących się na anektowanych terenach Ukrainy, oraz opisuje, jak ich zbiory zostały ograbione przez Rosjan.

Czytaj online

Nr 3(106)-4(107)/2024

Lwią część tego numeru poświęciliśmy artykułom stanowiącym pokłosie historyczno-badawczego projektu „Decorum”. Jednym z jego podstawowych celów było uzyskanie wiedzy na temat wypożyczeń muzealiów do instytucji niemuzealnych, tj. do dekoracji urzędów i organizacji tzw. Polski Ludowej w latach 1945–1989. Wiele obiektów nie zostało zwróconych muzeom i ich los pozostaje nieznany. Historie tych badań przedstawiają autorki z sześciu muzeów biorących udział w projekcie: Muzeum Narodowego w Warszawie, Muzeum Narodowego w Krakowie, Muzeum Narodowego w Gdańsku, Muzeum Narodowego w Lublinie oraz Muzeum Zamkowego w Malborku.

Czytaj online

Nr 1(104)-2(105)/2024

Ten numer został zdominowany przez rozmaite tematy wojenne: poruszamy w nim kwestie związane z toczącą się wojną w Ukrainie oraz zaleceniami sformułowanymi na potrzeby zarządzania kryzysowego, nie zabrakło też jednak tradycyjnie polskich strat z czasów II wojny światowej. Na szczególną uwagę zasługuje tekst Aleksandry Brodowskiej, w którym przeczytają Państwo o stratach w dziedzinie kultury i dziedzictwa narodowego Ukrainy oraz o tym, w jaki sposób działania strony rosyjskiej godzą w ukraińską tożsamość narodową. Powracamy też do sprawy wielkiej kradzieży ikon z Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie w 1990 roku, przytaczamy problematykę protestów klimatycznych na wystawach dzieł sztuki oraz zajmujemy się zagadnieniami związanymi z prowadzeniem postępowania przygotowawczego w sprawach o przestępstwa zniszczenia lub uszkodzenia zabytku.

Czytaj online

Nr 1(102)-2(103)/2023

„Cenne, Bezcenne, Utracone” powraca, stając przed wyzwaniami dwojakiego rodzaju: zmierzenia się z wydarzeniami na świecie i w Polsce, do których doszło podczas nieobecności pisma, oraz wypełnienia ogromnej luki po poprzednim redaktorze naczelnym, Robercie Pasiecznym. Ilość jego pracy włożonej w kształtowanie „CBU” jest nie do oszacowania. Formuła numeru po tak długiej przerwie prezentuje się następująco: rozliczenie się z wielkimi tematami, wojną w Ukrainie oraz pandemią COVID-19, oraz przedstawienie mieszanki spraw starszych i najnowszych, historii strat dzieł i ich powrotów.

Czytaj online

Nr 3(100)-4(101)/2020

To już 23 rok działalności czasopisma "Cenne, bezcenne/utracone" i właśnie niepostrzeżenie doszliśmy do setnego numeru. Przez ten czas zmieniała się objętość czasopisma, częstotliwość jego ukazywania, w końcu forma. Niezmienne pozostało jedno - nasze zainteresowanie bezpieczeństwem zabytków, historiami strat wojennych i ich powrotów, polskim dziedzictwem rozproszonym po świecie. Te wszystkie tematy znajdziecie Państwo w tym numerze. Z kilkunastu artykułów, które tu znajdziecie rekomendujemy dwa. Pierwszy jak w soczewce skupiający złożoność zagadnienia ochrony polskiego dziedzictwa za granicą, powrotu do kraju, wieloletnich wysiłków dziesiątek osób dotyczy spuścizny po Auguście Zamoyskim. Drugi artykuł to trochę jak kryminał. Odnosi się on do tematyki fałszerstw zabytków i sztuki, która często gości na naszych łamach. To tekst o kolekcji falsyfikatów w zbiorach Gabinetu Numizmatycznego Muzeum Narodowego w Krakowie. Zapraszamy do lektury!

Czytaj online

Nr 1(98)-2(99)/2020

W tym numerze dużo piszemy o stratach wojennych. Piszemy o ich badaniu, odzyskiwaniu i Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego, które w swojej strukturze ma specjalny wydział zajmujący się stratami wojennymi. Ponadto polecamy Państwu artykuły o Rapperswilu, szczególnie ten autorstwa Pani Dyrektor Anny Buchmann. Jak zwykle też w pierwszym numerze znajdziecie Państwo sprawozdania dotyczące pożarów obiektów zabytkowych i bezpieczeństwa zabytków.

Czytaj online

Nr 3(96)-4(97)/2019

Bieżący numer "Cenne, bezcenne/utracone" dedykujemy pamięci dr Izabelli Galickiej. Z bogactwa i różnorodności zawartości czasopisma rekomendujemy Państwu cztery artykuły. Pierwszy dotyczy zabytkowych dzwonów, ogromu strat jakie poniosła sztuka ludwisarska w czasie wojen i konieczności dokumentacji tych zabytków. Dwa kolejne - pierwszy autorstwa Kamili Kłudkiewicz, drugi Iwony Gredki-Ligarskiej i Pauliny Gwoździewicz-Matan - odnoszą się do różnych aspektów kolekcjonerstwa, w tym do trudnych relacji prawnych między kolekcjonerem a muzeum. Ostatni z polecanych tekstów dotyczy niezwykłej kolekcji fortepianów zgromadzonej w Starym Pałacu w Ostromecku koło Bydgoszczy.

Czytaj online

Nr 1(94)-2(95) / 2019

W tym numerze dużo miejsca poświęciliśmy polskiemu dziedzictwu za granicą. Otwiera go artykuł Doroty Janiszewskiej-Jakubiak przybliżający działalność Instytutu POLONIKA. Wyjątkowo ciekawe są artykuły "amerykańskie" - pierwszy przybliżający postać Mieczysława Haimana, założyciela Polskiego Muzeum w Chicago, drugi dziedzictwo Paderewskiego zgromadzone w Polish Music Center w Los Angeles. Na osobną uwagę zasługuje też artykuł Jana Wiktora Sienkiewicza o polskich artystach emigracyjnych. Ponadto jak zwykle w pierwszym numerze raporty - policyjny i ten dotyczący bezpowrotnych strat jakie ponieśliśmy w wyniku pożarów w 2018 r.

Czytaj online

Nr 3(92)-4(93) / 2018

Ten numer naszego czasopisma dedykujemy pamięci Jacka Milera - wieloletniego dyrektora Departamentu ds. Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą, Departamentu Dziedzictwa Kulturowego, a od lipca 2016 roku Departamentu Dziedzictwa Kulturowego za Granicą i Strat Wojennych. Był osobą od początku powstania czasopisma szczerze zaangażowaną w jego tworzenie, widząc w nim doskonałe narzędzie do prezentacji idei ochrony polskiego dziedzictwa zagranicą oraz upowszechniania wiedzy o polskich stratach wojennych.

Czytaj online

Nr 1(90)-2(91) / 2018

Pierwszy numer czasopisma, który swoje pierwotne wydanie ma na stronie cennebezcenne.pl. Mamy nadzieję, że skompletowany znajdzie Państwa uznanie.

Czytaj online

Nr 1(86)-4(89) / 2017

Oddajemy w Państwa ręce jubileuszowy numer czasopisma, którym chcieliśmy uczcić nasze dwudziestolecie. Z każdego rocznika wybraliśmy jeden artykuł, tak by pokazać szeroką tematykę czasopisma i jego interdyscyplinarny charakter. Każdy z archiwalnych artykułów został dopełniony nowym tekstem, tak aby z jednej strony pokazać ciągłość tematyki i to, jak pewne zagadnienia zmieniały się w ciągu minionych dwudziestu lat, a z drugiej wskazać te obszary, którymi pismo zajmuje się obecnie. Redakcja życzy Państwu ciekawej i pożytecznej lektury, mając nadzieję, że czasopismo „Cenne, bezcenne, utracone” znajdzie także i tym razem Państwa uznanie.

Czytaj online

Katalog utraconych dzieł sztuki 2014-2016

Co roku z kościołów, prywatnych kolekcji i muzeów ginie kilkadziesiąt cennych obiektów zabytkowych, publikację otwierają nie „straty”, ale katalog dzieł odzyskanych. Nie jest ich może wiele, lecz są wśród nich obiekty tak cenne, jak obraz Wojciecha Kossaka Piłsudski na Kasztance (kradzież 1997), fragmenty gotyckiego tryptyku z ok. 1520 roku z kościoła Narodzenia Najświętszej Marii Panny na Pólku w Bralinie (kradzież 1994) czy też barokowy kielich datowany na 1608 rok z kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Opactwie koło Sieciechowa (kradzież 1994).

Czytaj online

Nr 3(84)-4(85) / 2015

Choć jak do tej pory nie odnaleziono złotego pociągu, to jednak nie można narzekać na brak skarbów, które, powracając do kraju, wzbogaciły nasze zbiory. Świadectwem tego jest aż dziewięć artykułów opisujących okoliczności zaginięcia i odzyskania różnych dzieł sztuki i zabytków. To nie jest przypadek, że ten rok obfitował w tak radosne dla nas chwile. Te wszystkie powroty to efekt prac badawczych i rozmów dyplomatycznych prowadzonych od wielu lat przez pracowników Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Ministerstwa Spraw Zagranicznych, które dziś przynoszą tak bogate owoce. To także bez wątpienia efekt prac popularyzatorskich, szerzących wiedzę o zagadnieniach związanych ze stratami wojennymi.

Czytaj online

Nr 1(82)-2(83) / 2015

W 2014 r. czasopismo „Cenne, bezcenne, utracone” ukazało się w dwóch podwójnych numerach. Wówczas wynikło to z zewnętrznych, niezależnych od nas uwarunkowań. Postanowiliśmy jednak utrzymać tę częstotliwość edycji, zwiększając jednocześnie objętość każdego podwójnego numeru. Mamy nadzieję, że przeznaczając więcej miejsca na poszczególne teksty, będziemy mogli w pełniejszy sposób prezentować zagadnienia związane m.in. z ochroną naszego dziedzictwa, problematyką zaginionych i zrabowanych dóbr kultury czy też dotyczące spraw rewindykacji.

Czytaj online

Nr 3(80)-4(81) / 2014

W tym numerze publikujemy, poza artykułami o historiach utraty konkretnych zabytków, wywiad, jakiego udzieliła naszej redakcji pani Małgorzata Omilanowska, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, przedstawiając działania resortu w zakresie ochrony i restytucji dóbr kultury. Nowym tematem w „CBU” są artykuły o podmorskim dziedzictwie kulturowym. Obiekty o znaczeniu historycznym, kulturowym i archeologicznym, spoczywające pod wodą, są również zabytkami.Mowa tu o eksploracji leżących na dnie wraków i konstrukcji portowych, która wymaga rozwiązań prawnych związanych z zabezpieczaniem cennych przekazów historii oraz prowadzeniem archeologicznych prac badawczych w środowisku morskim.

Czytaj online

Nr 1(78)-2(79) / 2014

Kolejne wydanie kwartalnika "Cenne, bezcenne, utracone" to podwójny numer styczeń-czerwiec 2014. Następny numer, także podwójny, ukaże się na początku grudnia br. Jak zwykle w numerze znajdą Państwo szeroki wachlarz tematów, poczynając od powrotów dzieł sztuki utraconych w czasie ostatniej wojny, poprzez zagadnienia prawnej ochrony dóbr kultury, na artykule dotyczącym nagród za znaleziska archeologiczne kończąc. Zachęcamy do lektury

Czytaj online

Nr 1(74)-4(77) /2013

To numer specjalny, poświęcony pamięci przedwcześnie zmarłego Piotra Ogrodzkiego - wieloletniego dyrektora Ośrodka Ochrony Zbiorów Publicznych. Jest tu skrócona bibliografia dorobku Piotra Ogrodzkiego, jak i wszystkie tematy, jakie pojawiały się na łamach czasopisma.

Czytaj online

Katalog utraconych dzieł sztuki 2013

KATALOG UTRACONYCH DZIEŁ SZTUKI jest wydaniem specjalnym Cenne, bezcenne, utracone 2013. To kolejna publikacja w łączonej wersji drukowanej i elektronicznej. Wkładka stanowi wybór dóbr kultury utraconych w 2013 r., natomiast płyta CD zawiera pełny katalog strat, informacje o zabytkach odzyskanych oraz katalog wybranych dzieł poszukiwanych przez Interpol. Ponadto na płycie publikujemy artykuły o zagrożeniach zabytków, stratach dzieł sztuki w Polsce i na świecie oraz o specjalistycznych bazach danych: skradzionych lub wywiezionych zabytków (NIMOZ), strat wojennych (MKiDN) oraz zabytków poszukiwanych przez Interpol. Bazy danych są zbiorem informacji i stanowią podstawę do prowadzenia poszukiwań i identyfikacji utraconych zabytków. Całość materiałów udostępniona jest w formacie PDF. Interaktywne menu umożliwia wybór przeglądanych publikacji. Na płycie znalazł się również numer 1(74)-4(77)/ 2013 w formacie PDF.

Czytaj online

Katalog utraconych dzieł sztuki 2012

Edycja papierowa "Katalogu utraconych dzieł sztuki" jest tylko wyborem tego co znajduje się na dołączonej do niej płycie CD. Tutaj prezentujemy Państwu pełną wersję z płyty, na której znalazły się również wszystkie numery czasopisma wydane w 2012 r. Artykuły opublikowane w Katalogu poświęcone są problematyce ochrony zbiorów piśmiennictwa i stanowią kontynuację i dopełnienie tematu przewodniego numeru 3(72) / 2012.

Czytaj online

Nr 4(73) / 2012

Dziękujemy za bardzo pozytywny odbiór poprzedniego wydania pisma, które w całości poświęcone było ochronie zabytkowych zbiorów bibliotecznych, a w szczególności problemom związanym z najcenniejszą ich częścią – narodowym zasobem bibliotecznym. Wydaje się, że pomysł, by jeden z numerów pisma był monotematyczny jest powszechnie akceptowany i mogę nawet powiedzieć, że oczekiwany. W przyszłym roku, podobnie jak w mijającym, trzeci numer w całości poświęcimy jednemu tematowi. Jeśli zechcieliby Państwo podzielić się z nami swoimi oczekiwaniami, Redakcja przyjmie to z wielkim zadowoleniem. Adres mailowy cbu@nimoz.pl jest cały czas do dyspozycji Czytelników.

Czytaj online

Nr 3(72) / 2012

Bieżący numer „Cenne, bezcenne, utracone” w całości poświęcamy zabytkowym książkom, zagrożeniom zbiorów bibliotecznych, archiwaliom, poszukiwanym i odzyskiwanym starym drukom, inkunabułom, zbiorom kartograficznym, archiwalnym dokumentom. W przeszłości na łamach CBU zamieszczane były artykuły, które poruszały wybrane tematy z wyżej wymienionego zakresu. Zainteresowanym polecam przegląd archiwalnych numerów „Cenne, bezcenne, utracone”, w których między innymi można znaleźć takie artykuły jak: Konserwacja zabytków piśmiennictwa w Bibliotece Narodowej (CBU 2/2008), Zagrożone Chopiniana (CBU 4/2008), Jedna biblioteka, dwie aukcje. Rewindykacja brewiarza i mszału do Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu (CBU 4/2009), Inwentarze Biblioteki Ordynacji Zamojskiej (CBU 1/2011).

Czytaj online

Nr 2(71) / 2012

Wiele miejsca w „Cenne, bezcenne, utracone” poświęcamy zazwyczaj zdarzeniom, których skutkiem jest utrata wartościowych dóbr, istotnych dla dziedzictwa kultury. Tym jednak razem możemy z dużą satysfakcją i zadowoleniem zaprezentować dwa portrety, które do kraju szczęśliwie powróciły: Jana III Sobieskiego (Powrót portretu Jana III Sobieskiego) i Murzynkę (Piękna, skradziona/odzyskana). Oba podziwiano na specjalnej wystawie w warszawskim Muzeum Narodowym. Składały się na nią także m.in. obrazy odzyskane w 2011 r. – "Pomarańczarka" Aleksandra Gierymskiego (CBU 3/2011) oraz dwa obrazy Juliana Fałata (CBU 4/201

Czytaj online

Nr 1(70) / 2012

W tym roku podjęliśmy decyzję o zmianie szaty graficznej naszego pisma. Uważamy, że po 15 latach nadszedł właściwy czas na zaproponowanie pewnych zmian, które uczynią „Cenne, bezcenne/utracone” pismem, które będzie w stanie mocniej niż dotychczas zwrócić uwagę na problemy ochrony dziedzictwa narodowego, a publikowane ilustracje przykują na tyle uwagę i zapadną w pamięć Czytelników, że być może na ich podstawie utracone i poszukiwane dzieła sztuki zostaną rozpoznane i odzyskane. Pragniemy zaprosić wszystkich Państwa zainteresowanych szeroko pojmowaną ochroną dziedzictwa narodowego do aktywnej współpracy z redakcją. Gorąco apelujemy o dzielenie się z nami sprawami, które Was nurtują, a wpisują się swoim charakterem w profil pisma. Do kontaktów przeznaczamy specjalny adres e-mailowy: cbu@nimoz.pl. Serdecznie zapraszamy do współpracy.

Czytaj online

Katalog utraconych dzieł sztuki 2011

Analizując ostatni rok pod kątem zagrożenia zabytków pożarem i przestępczością, jak również podsumowując główne zadania z zakresu szeroko pojętej prewencji należy stwierdzić, że ostatnie 12 miesięcy na pewno należało do lepszych okresów w ciągu ostatnich 5 lat. Nie obyło się oczywiście bez zdarzeń, o których było głośno – pożar w zabytkowym klasztorze i kościele w Alwerni czy kradzież pierścienia kardynała Stefana Wyszyńskiego z wystawy w katedrze w Gnieźnie – ale na szczęście były to tylko incydentalne zdarzenia. Rok 2011 to przede wszystkim rok wielu odzyskanych zabytków. Było ich na tyle dużo, że ostatni numer „Cenne, Bez- cenne/Utracone” został w większości im poświęcony.

Czytaj online

Nr 4(69) / 2011

W tym numerze „Cenne, bezcenne, utracone” pragniemy zwrócić Państwa uwagę na trzy artykuły dotyczące restytucji zrabowanych dóbr kultury, autorstwa Wojciecha Kowalskiego, Moniki Kuhnke oraz Kamila Zeidlera. Niezwykle istotnym jest też tekst autorstwa Tomasza Szkaradnika i Olgierda Jakubowskiego prezentujący prawne starania o oddanie prawowitym właścicielom, czyli Muzeum w Górkach Wielkich, odzyskanych wachlarzy

Czytaj online

Nr 3(68) / 2011

Powrót obrazu Aleksandra Gierymskiego „Żydówka z pomarańczami” to bez wątpienia najważniejsze wydarzenie ostatnich miesięcy. O historii obrazu, jego zaginięciu i powrocie pisze Elżbieta Rogowska. Z kolei Piotr Ogrodzki prezentuje nowe zjawisko do tej pory nieznane szerzej w muzeach. Wandalizm dotyka najznamienitsze muzea i galerie, a ofiarami wandali padają najznamienitsze dzieła. Przed aktami wandalizmu jest znacznie trudniej się ustrzec niż przed kradzieżą czy pożarem.

Czytaj online

Nr 2(67) / 2011

Wojenna zawierucha przyniosła nie tylko straty w kolekcjach muzealnych czy zbiorach prywatnych. Niepowetowane straty poniosły też placówki dyplomatyczne, jak np. ambasada angielska w Warszawie, o czym pisze Monika Kuhnke. Równie dotkliwe, bezpowrotne straty przynoszą co roku pożary. W minionych miesiącach żywioł zniszczył m.in. pałac w Wąsowie i kościół w Alwerni.

Czytaj online

Nr 1(66) / 2011

Od 1 marca 2011 r. kwartalnik „Cenne, bezcenne, utracone” ma nowego wydawcę - Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów, nową instytucję opartą na strukturach Ośrodka Ochrony Zbiorów Publicznych. Łamy czasopisma tak jak do tej pory będą otwarte dla wszystkich, którym leży na sercu bezpieczeństwo zbiorów muzealnych, ale też tych zgromadzonych w świątyniach czy kolekcjach prywatnych. W tym numerze polecamy artykuły dotyczące kradzieży i odzyskania jedynego w Polsce obrazu Claude'a Moneta „Plaża w Pourville”.

Czytaj online

Nr 4(65) 2010

Numer czasopisma niemal w całości jest poświęcony problematyce fałszerstw zabytków i dzieł sztuki. Zdjęcie na okładce pokazuje, że nie tylko obrazy są fałszowane, ale również broń biała. Polecamy niezwykle ciekawy artykuł prof. Jerzego Miziołka o wystawach falsyfikatów.

Czytaj online

Nr 3(64) / 2010

Numer otwiera artykuł Piotra Ogrodzkiego o niedawnych powodziach. Mimo ogromnych strat jakie poniosły w wyniku powodzi lat 1998 i 2008 instytucje kultury, i jakie dotknęły obiekty zabytkowe, nadal nie jesteśmy przygotowani na tego typu zdarzenia. W numerze też o jednej z największych kradzieży dzieł sztuki w XXI wieku. Ofiarą złodziei padło Muzeum sztuki Współczesnej w Paryżu skąd zniknęły dzieła wartości blisko 100 milionów euro.

Czytaj online

Nr 2(63) / 2010

Muzeum Utracone to nowy projekt nastawiony na popularyzację tematyki strat wojennych. Każda inicjatywa dająca szansę odzyskania kolejnych utraconych dzieł jest przez „Cenne, bezcenne, utracone” gorąco popierana. W numerze także niezwykle interesujący artykuł na temat globusa nieba - jego historii i konserwacji - z kolekcji Leopolda Jana Szersznika znajdującej się w Muzeum Śląska Cieszyńskiego.

Czytaj online

Nr 1(62) / 2010

Numer dedykowany Tomaszowi Mercie, cenionemu i lubianemu wiceministrowi kultury i dziedzictwa narodowego, który zginął w katastrofie samolotu pod Smoleńskiem. Wśród artykułów zwracają uwagę te poświęcone chopinianom, oraz tekst Piotra Ogrodzkiego o zuchwałej kradzieży i odzyskaniu napisu "Arbeit macht frei" z muzeum w Oświęcimiu.

Czytaj online

Katalog utraconych dzieł sztuki 2009

W bieżącym wydaniu katalogi utraconych i odzyskanych dóbr kultury poprzedzają dwa artykuły Piotra Ogrodzkiego. Pierwszy poświęcony bezpieczeństwu muzeów, będący refleksją po wynikach kontroli Najwyższej Izby Kontroli w tym zakresie. Drugi tekst omawia działania podejmowane przez wojewódzkich zabytków w 2008.

Czytaj online

Nr 4(61) / 2009

Popularyzacja wiedzy o polskich stratach wojennych w zakresie kultury nie budzi wątpliwości. W upowszechnianie tej wiedzy włączyła się Poczta Polska publikując serię znaczków i kopert "Utracone Dzieła Sztuki". Ponadto w numerze artykuł na temat narastającego zjawiska wandalizmu, jako szczególnego zagrożenia zabytkowych świątyń i ich wyposażenia.

Czytaj online

Nr 3(60) /2009

Problematyka fałszerstw dzieł sztuki już pojawiała się na łamach czasopisma. Nigdy jednak temu zagadnieniu nie poświęciliśmy całego numeru. W publikowanych artykułach tylko w niewielkim stopniu pokazujemy złożoność tej problematyki i różnorodność zagadnień. Mówimy o falsyfikatach i ich twórcach, ekspertach i metodach badawczych demaskujących fałszerstwa. To naprawdę pasjonując lektura.

Czytaj online

Nr 2(59) / 2009

Zawartość numeru jest wyjątkowo różnorodna. Otwiera go artykuł o zuchwałym napadzie rabunkowym na Scheringa Museum of Realistic Art w Spanbroek w Holandii, skąd skradziono m.in. obraz autorstwa Tamary Łempickiej. Równie interesujący jest tekst o projekcie zmian w ustawie o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, dotyczącym wywozu zabytków za granicę.

Czytaj online

Nr 1(58) / 2009

Numer otwiera artykuł Piotra Ogrodzkiego o niezwykłej historii odzyskania monstrancji skradzionej w 1994 r. z kościoła w Wysokiej. Monstrancja odnalazła się dzięki informacji dostępnej na stronie skradzionezabytki.pl, na której dostępny jest Krajowy wykaz zabytków skradzionych lub wywiezionych za granicę niezgodnie z prawem.

Czytaj online

Katalog utraconych dzieł sztuki 2008

2008 rok, to nie tylko rok jubileuszu Ośrodka Ochrony Zbiorów Publicznych. Wiele się także działo w zakresie ochrony zabytków. O sukcesach odzyskania dzieł sztuki oraz o kradzieżach i bezpowrotnych stratach, pożarach zabytków pisze Piotr Ogrodzki.

Czytaj online

Nr 4(57) / 2008

W kontekście często poruszanych na łamach "Cenne, bezcenne / utracone" tematów związanych ze stratami wojennymi, rabunkiem dóbr kultury i ich rewindykacją, warto zwrócić uwagę na artykuł Hanny Łaskarzewskiej - "Zbiory zagrabione i ich losy. "Model szwedzki". Z kolei zagadnieniom bezpieczeństwa zbiorów poświęcone są teksty Piotra Ogrodzkiego omawiające doroczną konferencję ICMS, której tematem przewodnim było zintegrowane zarządzanie ryzykiem, oraz wydaną przez Ośrodek Ochrony Zbiorów Publicznych książkę Vincenta Noce'a "Kolekcja egoisty", poświęconą kradzieżom z muzeów, dokonywanym przez Stephane'a Breitwiesera.

Czytaj online

Nr 3(56) / 2008

W obszernym artykule Marzena Jaworska prezentuje wrocławskie Muzeum Poczty i Telekomunikacji, zaś Zbigniew Hauser rozpoczyna podróż po zapomnianych polskich rezydencjach, tym razem na Ukrainie. W ramach obchodu 20-lecia Ośrodka Ochrony Zbiorów Publicznych prezentujemy omówienie jubileuszowej konferencji "Nowoczesne techniki w ochronie zabytków", która została zorganizowana z tej okazji w Muzeum Zamoyskich Kozłówce w dniach 11-12 września br.

Czytaj online

Nr 2(55) / 2008

W tym numerze piszemy m.in. o pracach konserwatorskich prowadzonych w Bibliotece Narodowej oraz o niezwykłej kolekcji ekslibrysów powstałej przy okazji negocjacji rewindykacyjnych prowadzonych na mocy postanowień traktatu ryskiego. Niejako przy okazji omówienia konferencji "W stronę nowoczesnego muzeum", która miała miejsce w Warszawie w dniach 6-7 marca br., wracamy też do kradzieży obrazów z Muzeum van Gogha w Amsterdamie i wniosków z nich płynących.

Czytaj online

Nr 1(54) / 2008

W 2008 r. Ośrodek Ochrony Zbiorów Publicznych obchodzi 20-lecie swojej działalności. Historii Ośrodka poświęcony jest artykuł Piotra Ogrodzkiego. Ponadto w numerze niezwykle ciekawy tekst o kolekcji poczty powstańczej zakupionej do Muzeum Powstania Warszawskiego oraz artykuły o kradzieżach z muzeów w Szwajcarii i Niemczech

Czytaj online

Katalog utraconych dzieł sztuki 2007

Obszerny katalog utraconych dzieł sztuki poprzedzają trzy artykuły autorstwa Piotra Ogrodzkiego, z których najciekawszy wydaje się być ten poświęcony pozapolicyjnym poszukiwaniom utraconych zabytków. Czy dziś, dzięki nowym narzędziom i szerokiemu dostępowi do informacji każdy może być poszukiwaczem skarbów?

Czytaj online

Nr 4(53) / 2007

O ile strata zabytku w pożarze jest stratą ostateczną, o tyle kradzież czy zaginięcie zawsze pozostawiają nadzieję na odzyskanie dzieła. Dowodzi tego historia barokowego pacyfikału z Zuzeli, który po 28 latach powrócił na swoje miejsce. Jego odzyskanie to jak podkreśla Autor artykułu nie tylko działanie wielu osób - znawców, policji. To także sukces wymiaru sprawiedliwości. W numerze także o przygotowaniach służb granicznych do wejścia Polski do Układu z Schengen i otwarcia granic.

Czytaj online

Nr 3(52) / 2007

Dwadzieścia lat temu dokonano kradzieży monumentalnego obrazu "Zdjęcie z krzyża" zdobiącego ołtarz główny fary w Bieczu. Szczęśliwie dzieło dość szybko zostało odnalezione. Ale w "Cenne, bezcenne / utracone" piszemy nie tylko o zabytkach, lecz także o ludziach. W tym numerze przedstawiamy niezwykłą postać Pawła Ettingera - kolekcjonera, bibliofila, osobę, która w niezwykły sposób łączyła polskich i radzieckich artystów i propagowała polską sztukę w Moskwie.

Czytaj online

Nr 2(51) / 2007

Zjawisko przemytu zabytków i dzieł sztuki z roku na rok staje się coraz powszechniejsze. Piszą o tym Piotr Ogrodzki i Anna Skaldawska. Z kolei Tomasz Safjański omawia działania Interpolu w zakresie poszukiwania skradzionych zabytków i zwalczania przestępczości przeciwko dziedzictwu. Obszerny artykuł autorstwa Dariusza Markowskiego odnosi się do strat jakie poniosło w czasie ostatniej wojny Muzeum Miejskie w Bydgoszczy.

Czytaj online

Nr 1(50) / 2007

Okładkę zdobi obraz "Chrystusa Króla" pędzla Adama Styki. Jeszcze niedawno to dzieło zdobiło warszawski kościół ojców pallotynów przy ul. Skaryszewskiej. 14 stycznia obraz spłonął na oczach wiernych. Ponadto w numerze artykuł o zuchwałej kradzieży sprzed 17 lat obrazów z Isabella Steward Gardner Museum w Bostonie oraz francuskim OCBC - policyjnej formacji przeznaczonej do zwalczania przestępczości przeciwko dziedzictwu kulturowemu.

Czytaj online

Katalog utraconych dzieł sztuki 2006

Obszerny katalog strat poprzedzają trzy artykuły Piotra Ogrodzkiego, z których najciekawszy dotycz kulisów kradzieży obrazu Claude'a Moneta "Plaża w Pourville" z Muzeum Narodowego w Poznaniu.

Czytaj online

Nr 4(49) / 2006

Można powiedzieć, że ostatni tegoroczny numer zdominowały artykuły poświęcone archiwaliom. Z jednej strony mamy bowiem artykuł Romana Stelmacha o bezcennych średniowiecznych dokumentach, które właśnie wrócił z USA do Archiwum Państwowego we Wrocławiu, z drugiej strony tekst Moniki Kuhnke, o pozostającym w Bibliotece Kongresu w Waszyngtonie vellum biskupa Anzelma z 1263 r. W katalogu strat dominują zaś druki skradzione z biblioteki klasztoru oo. kamedułów w Krakowie. Niezwykle ciekawym i ważnym artykułem jest tekst Piotra Ogrodzkiego o przestępczości w polskich muzeach. Polecamy!

Czytaj online

Nr 3(48) / 2006

Jednym z najtragiczniejszych w skutkach wydarzeń ostatnich miesięcy był pożar gdańskiego kościoła św. Katarzyny. Szczęśliwie stropy świątyni wytrzymały. Straty oszacowano na 15 mln zł. W poprzednim numerze pisaliśmy o handlu archeologią w Internecie, w tym przedstawiam brytyjski model ochrony dziedzictwa archeologicznego. I niejako w przeciwieństwie do ukazanego w numerze 2/2006 czarnego oblicza internetu, pokazujemy czemu może służyć internet w ochronie dziedzictwa - czyli katalog zabytków holenderskiego w Polsce.

Czytaj online

Nr 2(47) / 2006

Internet ze swoją globalnością i anonimowością powoli jest odkrywany przez świat przestępczy. Coraz więcej tu zabytków archeologicznych, a walka z nielegalnym handlem nie jest prosta. Wymaga systematyczności, nieustannego monitoringu tego medium. Również zabytkowe pojazdy militarne, choć zdecydowanie większe, są w nieustannym zagrożeniu. Kwitnie obrót tymi pojazdami, a jak pisze Autor "daje się odczuć brak współpracy muzealników, służby konserwatorskiej, amatorów, wojska, Policji i Straży Granicznej".

Czytaj online

Nr 1(46) / 2006

Wiele prywatnych kolekcji przestało istnieć w czasie ostatniej wojny. Inne poniosły ogromne straty. Im znamienitsza kolekcja, tym straty dotkliwsze. W tym numerze mamy dwa artykuły dotyczące kolekcji Czartoryskich i jej powolnej, żmudnej odbudowie, odtwarzaniu. Wracają nie tylko wyśmienite dzieła sztuki, ale też rozmaite przedmioty ją tworzące, jak np. dziecięce stroje krakowskie z XIX w. Tego, że nie tylko obrazy i rzeźby, przedmioty z cennych kruszców padały łupem najeźdźców dowodzi artykuł poświęcony zaginionym skrzypcom Stradivariego.

Czytaj online

Nr 4(45) / 2005

Wśród artykułów tego numeru warto zwrócić uwagę na dwa dotyczące rewindykacji dzieł sztuki utraconych w czasie II wojny światowej, autorstwa Moniki Kuhnke i Marii Romanowskiej-Zadrożnej, jak również te dotyczące strat kultury będących efektem potopu szwedzkiego oraz konfiskat po powstaniu listopadowym.

Czytaj online

Nr 3(44) / 2005

Numer, który oddajemy w Państwa ręce jest mocno zróżnicowany. Na pierwszy plan zapewne wybija się artykuł o odzyskanych elementach wspaniałego skarbu średzkiego. My jednak zachęcamy do lektury artykułów poświęconych działalności służby celnej (Anna Skaldawska), prowadzonemu w Ministerstwie Kultury rejestrowi strat wojennych (Maria Romanowska-Zadrożna) oraz powołaniu rzeczoznawców Ministra Kultury (Piotr Ogrodzki)

Czytaj online

Nr 1(42)-2(43) / 2005

Ten podwójny numer naszego czasopisma jest wyjątkowo różnorodny. Z jednej strony Piotr Ogrodzki pisze kradzieży grafik z Biblioteki Jagiellońskiej oraz Krajowego Wykazu Zabytów Skradzionych lub Wywiezionych Niezgodnie z Prawem, z drugiej Robert Kudelski wraca do niemieckich grabieży polskich dzieł sztuki. Jak zwykle zachęcamy do przeczytania informacji o tym jak powinno się dokumentować i znakować dzieła sztuki. Życzymy miłej lektury.

Czytaj online

Katalog utraconych dzieł sztuki 2004

Obszerny katalog strat został opatrzony indeksem nazwisk i indeksem rzeczowym. Jego uzupełnieniem jest artykuł Marii Romanowskiej-Zadrożnej dotyczący rejestracji utraconych w czasie wojny zabytków ruchomych

Czytaj online

Katalog utraconych dzieł sztuki 2003

Poza katalogiem w numerze opublikowaliśmy dwa ważne artykuły. Pierwszy omawia stan zagrożenia dziedzictwa przestępczością, drugi zaś to porada, jak poniekąd można się zabezpieczyć przed utratą dzieł sztuki i zabytków, i dotyczy dokumentowania i znakowania kolekcjonowanych przdmiotów.

Czytaj online

Nr 5(41) / 2003

Bieżący numer otwiera list Ministra Kultury, Waldemara Dąbrowskiego, odnoszący się do nielegalnego handlu zabytkami zrabowanymi w czasie wojny w Iraku. Tej problematyce poświęcone są też artykuły Piotra Ogrodzkiego i Moniki Ostaszewskiej. Poza tym Państwa uwadze polecamy tekst Jana Święcha o zagrożeniach w muzealnictwie skansenowskim.

Czytaj online

Nr 3(39)-4(40) 2003

W tym bogatym numerze są dwa artykuły dotyczące strat zabytków zagranicą. Jeden z nich dotyczy kradzieży solniczki Benvenuto Celliniego z Kusnsthistorishes Museum w Wiedniu, wycenianej na ponad 50 mln. euro, drugi zaś przestępczej działalności Stephana Breitwiesera, który okradał muzea Francji, Belgii, Holandii, Austrii i Niemiec. Na ostatnich stronach numeru publikujemy także zdjęcia odzyskanych dzieł sztuki i zabytków, których właścicieli nie udało się do tej pory ustalić.

Czytaj online

Nr 1(37)-2(38) / 2003

W obszernym, 64-stronicowym numerze są dwa artykuły poświęcone kradzieżom z muzeów. Kradzieżom o tyle niezwykłym, bowiem skradzione przedmioty zdają się być niezbywalne. Pierwsza opisywana kradzież miała miejsce w polskim muzeum w Górkach Wielkich, skąd zniknęły m.in. unikatowe wachlarze malowane przez Wojciecha Kossaka. Druga opisywana kradzież dotknęła amsterdamskie muzeum Vincenta va Gogha. Czy udaje się sprzedać tak charakterystyczne dzieła? Czy wrócą kiedykolwiek na swoje miejsce?

Czytaj online

Nr 6(36) / 2002

Jedną ze znaczniejszych strat jakie w mijającym roku poniosły polskie muzea jest rabunek z Muzeum Zegarów w Jędrzejowie dziewięciu zegarów, w tym dwóch bezcennych zegarów kaflowych. Pisząc o stratach dóbr kultury najczęściej mamy na myśli te z czasów II wojny światowej czy współczesne. Ale dawne czasy też przyniosły szereg bolesnych strat - o "marmurach Elgina" zdobiących niegdyś ateński Partenon, a dziś zdobiących londyńskie muzeum, pisze Maya Gargulińska.

Czytaj online

Nr 5(35) / 2002

Wojny, złodzieje, wandale to nie jedyne zagrożenie dla dziedzictwa. Także kaprysy natury bywają niezbyt łaskawe nawet dla najcenniejszych zabytków. Dla Wenecji takim zagrożeniem jest wielka woda - o czym pisze Monika Ostaszewska. Z kolei kulisy kradzieży obrazu Madonny z kościoła w Daniszewie odsłania Piotr Ogrodzki. Pióra tego Autora jest również informacja o masowym rabunku dziedzictwa na kontynencie afrykańskim na co uwagę zwrócił ICOM.

Czytaj online

Nr 4(34) / 2002

Rzadko zdarza się by łupem przestępców padło aż tyle dzieł sztuki. Rabunek do jakiego doszło w lipcu 2002 r. należy do największych. Utracona została niemal cała prywatna kolekcja - ponad 70 obrazów i kilkadziesiąt wyrobów rzemiosła artystycznego. Informację o tej stracie publikujemy na stronach tego numeru, z przesłaniem do kolekcjonerów: Pamiętajcie o tym jak ważne jest dokumentowanie zbiorów. Spójrzcie na ilustracje skradzionych przedmiotów!!!

Czytaj online

Nr 3(33) / 2002

Środa Śląska od kilku lat kojarzona jest ze złotym skarbem tam znalezionym. Miasto i okolica są pełne zabytków, także tych ukrytych przed ludzkim wzrokiem, skrywanych głęboko w ziemi. Coraz więcej jednak w rejonie poszukiwaczy pragnących wzbogacić się na znaleziskach, niszczących stanowiska archeologiczne, utrudniających badanie historii. Zagrożenie kradzieżą i wandalizmem jest realne. O sprawach ochrony szeroko rozumianego dziedzictwa kulturowego w powiecie średzkim piszą Robert Różycki i Wojciech Ziółkowski.

Czytaj online

Nr 2(32) / 2002

Od lat piszemy o przestępstwach na jakie narażone są nasze kolekcje muzealne i prywatne. Tymczasem to nie tylko polski problem. Jak się okazuje na czele listy krajów, których dotykają te problemy są Włochy i Francja. I właśnie utraconych dzieł ze zbirów francuski dotyczy artykuł Piotra Ogrodzkiego.

Czytaj online

Nr 1(31) / 2002

Rzadko na łamach "Cenne, bezcenne/utracone" publikować nam informację o wyrokach skazujących za przestępstwa przeciwko zabytkom. Rzadko, bowiem rzadko takie wyroki zapadają. W bieżącym numerze znajdziecie Państwo informację o wyroku jaki zapadł w sprawie aktu wandalizmu i kradzieży map z Biblioteki Seminaryjnej w Warszawie. Przestępstw przeciwko zabytkom dotyczą również artykuły na temat stanu zagrożenia przestępczością w Polsce wlatach 1999-2001, jak i kradzieży sztuki sakralnej we Włoszech.

Czytaj online

Nr 6(30) / 2001

Kradzież nie koniecznie jest dziełem przypadku, któremu sprzyjają okoliczności. Złodziejski duet w ciągu paru lat obrabował kilkadziesiąt kościołów w całej Polsce. To nawet jak na polskie warunki wyczyn bez precedensu. W bieżącym numerze warto także zapoznać się ze zjawiskiem kradzieży w kościołach w Czechach - obiekty sakralne w tym kraju najczęściej padały ofiarą złodziei zabytków.

Czytaj online

Nr 5(29) / 2001

Nielegalny obrót zabytkami i działami sztuki to problem ogólnoświatowy. Jednym z większych problemów, z którym spotykają się służby zwalczające to zjawisko jest brak informacji o obiektach. Czy opracowany w 1997 r. standard Object ID oraz wydawane przez ICOM katalogi "100 missing objects" mogą się przyczynić do ograniczenia nielegalnego handlu. W numerze piszemy też o dwóch miejscowościach - rzadko się zdarza byśmy poświęcali na naszych łamach miejsce nie pojedynczym zabytkom a całym miejscowościom.

Czytaj online

Nr 4(28) / 2001

To, że z muzeum w Białej Podlaskiej zniknęły obrazy Kossaka nie dziwi. Zapotrzebowanie na "Kossaki" jest wciąż duże. Złodzieje jednak odkryli nowe źródło zysku. Z opuszczonych pałaców i dworów znikają już nie tylko kaflowe piece i okucia. Giną detale architektoniczne. łupem padają kamienne schody, nadproża, obramienia okien, rzeźby z cokołów w parkach i końskie żłoby z pałacowych stajni. Zjawisko, które najboleśniej dotyka województwa dolnośląskie i lubuskie, ma już charakter masowej, zorganizowanej grabież, a nie jak jeszcze niedawno incydentalny, przypadkowy

Czytaj online

Nr 3(27) / 2001

Bieżący numer otwierają dwa artykuły poświęcone skarbowi ze Środy Śląskiej. A dalej jest już tylko ciekawiej. Jerzy Huczkowski pisze o fałszerstwach i rynku sztuki, zaś Marcin Jaworski o ubezpieczeniach dzieł sztuki. Niedostrzeganej sztuce krat balkonowych i bram poświęcony jest artykuł Janusza Mroza. Jacek Miler i Dorota Janiszewska-Jakubiak prezentują dziedzictwo zostawione na Wschodzie.

Czytaj online

Nr 2(26) / 2001

Cały świat żyje dziś barbarzyńskimi atakami na zabytki kultury, na dziedzictwo Afganistanu. Problematyce ochrony dziedzictwa w czasie konfliktów zbrojnych i międzynarodowym działaniom na rzecz ochrony niezwykłych posągów Buddy w Bamjan poświęcony jest, otwierający numer, artykuł Moniki Ostaszewskiej.

Czytaj online

Nr 1(25) / 2001

Obecny numer w dużej mierze poświęcony jest sprawom bezpieczeństwa dziedzictwa kulturowego. Z raportu policji za rok 2000 dowiadujemy się, że sytuacja w tym zakresie nie uległa pogorszeniu i zagrożenie przestępczością utrzymuje się na stałym poziomie. warto też zapoznać się z kolejną częścią raportu autorstwa Piotra Ogrodzkiego, wskazującego kierunki działań mogących wzmocnić bezpieczeństwo dóbr kultury. także bezpieczeństwa zbiorów dotyczy informacja o seminarium dyrektorów muzeów, które odbyło się w grudniu ubiegłego roku.

Czytaj online

Nr 6(24) / 2000

Ostatni z tegorocznych numerów jest bardzo zróżnicowany i trudno znaleźć temat przewodni dla tej edycji czasopisma. Być może dla wielu z naszych czytelników najważniejszym artykułem będzie trzecia część "Raportu w sprawie zagrożeń dóbr kultury". Ogólniejszych spraw związanych z bezpieczeństwem dziedzictwa dotyczy artykuł poświęcony II protokołowi do Konwencji haskiej z 1954 r.

Czytaj online

Nr 5(23) / 2000

Okładkę tego jakże różnorodnego numeru zdobi zdjęcie obrazu Claude'a Moneta "Plaża w Pourville", skradzionego w zuchwały sposób z Muzeum Narodowego w Poznaniu. Mamy nadzieję, że dzieło kiedyś się odnajdzie!

Czytaj online

Nr 4(22) / 2000

Dwa artykuły poświęcone są Nieświeżowi - miejscowości historycznie związanej z rodem Radziwiłłów, gdzie do tej pory wznosi się ich wspaniała rezydencja. Pierwszy tekst autorstwa Jerzego T. Petrusa odnosi się do niesiniejącej galerii obrazów i historii jej rozproszenia. Drugi artykuł poświęcony jest pamięci zmarłego w tym roku księcia Antoniego Mikołaja Radziwiłła, którego prochy spoczęły właśnie w Nieświeżu. W numerze znajdziecie także Państwo wspomnienie o zmarłym także w tym roku Januszu Ziembińskiem - wieloletnim dyrektorze Muzeum Zamkowego w Pszczynie.

Czytaj online

Nr 3(21) / 2000

Okładkę numeru zdobi niezwykłej urody portret królowej Anny Jagiellonki. Ta strata wojenna odnaleziona została w przypadkowo w dalekiej Australii, w holu hotelu w Melbourne. Ofiarodawca przekazał obraz do Muzeum Narodowego w Warszawie.

Czytaj online

Nr 2(20) / 2000

W nocy z 7 na 8 listopada 1993 r. w Muzeum sztuki Nowoczesnej w Sztokholmie dokonano największej kradzieży dzieł sztuki w dziejach Szwecji. O kulisach włamania pisze Piotr Ogrodzki. Ten sam Autor przypomina też o niezwykłych okolicznościach zniszczenia/zaginięcia obrazu Petera Paula Rubensa z kościoła św. Mikołaja w Kaliszu.

Czytaj online

Nr 1(19) / 2000

W bieżącym numerze rozpoczynamy serię artykułów o stratach gdańskich zbiorów artystycznych. To m.in. efekt kwerend prowadzonych w latach 1998-1999 w rosyjskich archiwach na zlecenie Biura Pełnomocnika Rządu ds. Polskiego Dziedzictwa Kulturalnego za Granicą. Warto też zapoznać się z raportem dotyczącym strat dóbr kultury w Polsce poniesionych w wyniku kradzieży w 1999 roku.

Czytaj online

Nr 6(18) / 1999

Ostatnie miesiące to powrót do kraju dwóch wybitnych, choć jakże różnych dzieł. We wrześniu wróciła "Alegoria Polonii" Ludomira Sleńdzińskiego, która zawisła w bibliotece Pałacu Prezydenckiego w Warszawie. W listopadzie z Zurychu powrócił do Muzeum Narodowego w Szczecinie "Portret księcia Filipa I" pędzla Lucasa Cranacha młodszego. W numerze przedstawiamy też zadania jakie w najbliższych latach czekają Ośrodek Ochrony Zbiorów Publicznych.

Czytaj online

Nr 5(17) / 1999

Jednym z największych problemów związanych ze stratami wojennymi jest oszacowanie strat w zakresie kolekcji i zbiorów prywatnych. Nie wiemy ile, i jak cennych dzieł sztuki, księgozbiorów , zabytków zniknęło z polskich dworów i pałaców. Przyczynkiem do przedstawienia tego problemu jest publikowany w bieżącym numerze artykuł Agnieszki Łuczak o rozproszonych zbiorach pałacu w Pawłowicach.

Czytaj online

Nr 4(16) / 1999

W czasie wojny niektóre zabytki są rabowane ze względu na swą wartość artystyczną i znaczenie kulturowe, inne ze względu na materiał, z którego zostały wykonane. Ten drugi przypadek dotyczy dzwonów, które masowo grabione w dużej mierze znalazły swą zagładę w ogniu pieców hutniczych. Tylko niektóre ocalały ukryte na czas przez wiernych. O utraconych i tych odnalezionych piszą Jacek Miler i Jan Jakub Dreścik. Ten sam los spotkał warszawski pomnik Chopina, o czym przypomina artykuł Krzysztofa Lesiaka i Janusza Mroza.

Czytaj online

Nr 3(15) / 1999

W tym numerze piszemy o dwóch arcydziełach. Pierwszym jest zaginiony kur bractwa strzeleckiego, którego zdjęcie zdobi okładkę numeru. Drugim jest obraz Lucasa Cranacha st. "Madonna pod jodłami" - zaginiony w dziwnych okolicznościach. Warto też poznać dokonania włoskiej policji walczącej z przestępczością przeciwko dziedzictwu kulturowemu - ich dokonania są naprawdę imponujące.

Czytaj online

Nr 2(14) / 1999

Bieżący numer niemal w całości poświęcony jest kulturze żydowskiej i stratom jakie poniosła w czasie II wojny światowej. Artykuły nie ograniczają się jednak wyłącznie do spraw polskich. Warto zwrócić uwagę na wywiad z Sergem Cwajgenbaumem - Sekretarzem Generalnym Żydowskiego Kongresu Europejskiego. Ciekawą lekturą jest też podsumowanie roku 1998 w zakresie strat dóbr kultury w naszym kraju.

Czytaj online

Nr 1(13) / 1999

Są rzeczy bezcenne: jako przedmioty sztuki, świadectwo rozwoju nauki czy dziedzictwo narodowe. Dla nas bez wątpienia takimi przedmiotami są te wszystkie związane z Mikołajem Kopernikiem. Strata jaką poniosła krakowska Biblioteka PAN, skąd skradziono dzieło "O obrotach sfer niebieskich" jest więc niepowetowana. Nawet jeżeli uda się książkę kiedyś odzyskać, to nie będzie już tym samym dziełem. Blok książki został wycięty z okładek - dzieło uległo zniszczeniu.

Czytaj online

Nr 6(12) / 1998

Zachęcając Państwa do przeczytania całego numeru, zwracamy uwagę na dwa artykuły. Pierwszy autorstwa Jacka Milera dotyczy powojennych rewindykacji z ZSRR. Drugi jest też pośrednio związany ze sprawami odzyskiwania utraconych dóbr kultury, a dotyczy roszczeń, jakie pod adresem muzeum w Chemnitz wysunął były szef Gestapo w Katowicach i komendant policji bezpieczeństwa na Górnym Śląsku - Johannes Thümmler.

Czytaj online

Nr 5(11) / 1998

Rzadko się zdarza by w tak bezwzględny i okrutny sposób potraktować zabytek, jak zrobili to złodzieje-wandale w Oleśnie. O kradzieży płaskorzeźb z gotyckiego ołtarza w tamtejszym kościele św. Anny, jakiej dokonano w 1994 r. pisze Piotr Ogrodzki.

Czytaj online

Nr 4(10) / 1998

Kiedy z muzeum znikają obrazy wielkich mistrzów i na dodatek w dużych ilościach, to taka kradzież robi wrażenie na całym świecie. O kulisach kradzieży z Muzeum sztuk Pięknych w Budapeszcie, do której doszło w listopadzie 1983 roku, pisze Piotr Ogrodzki. Zawsze warto też zapoznać się z tym co w sprawach kolekcjonerskich ma do powiedzenia prof. Andrzej Ryszkiewicz - polecamy jego felieton.

Czytaj online

Nr 3(9) / 1998

Ubiegłoroczna powódź była niespotykaną katastrofą. Jednak dopiero dzisiaj jesteśmy w stanie ocenić jej skutki. Liczby, które w swoim artykule o stratach bibliotek przytacza Jan Wołosz budzą przerażenie. O zupełnie innych stratach pisze Agnieszka Łuczak. To opis strat jakie poniosły rezydencje w Czerniejewie i Lubostroniu. Na marginesie warto zauważyć jak trudno jest ustalić jakie straty w czasie ostatniej wojnyponiosły polskie dwory i pałace.

Czytaj online

Nr 2(8) / 1998

Są przedmioty, które mimo iż zaginęły dawno temu ciągle pozostają w naszej świadomości. Do takich bez wątpienia należy skradziona w 1980 r. monstrancja ze Świętej Lipki. Takim skarbem jest też Szkatuła Królewska z kolekcji książąt Czartoryskich. O obu przedmiotach przeczytacie Państwo w bieżącym numerze. warto też chwilę poświecić artykułowi dotyczącemu traktatu ryskiego, na mocy którego do Polski powrócił inny zrabowany skarb - głowy wawelskie.

Czytaj online

Nr 1(7) / 1998

Rynek sztuki, rynek antyków w naszym kraju z każdym rokiem się rozwija. Niektórzy bogacą się inwestując w dzieła sztuki inni tracą . Jego częścią są fałszerstwa, eksperci i ekspertyzy. W tym kontekście warto przeczytać artykuły Sławomira Bołdoka, Jana Lareckiego, Andrzeja Ryszkiewicza i Janusza Miliszkiewicza.

Czytaj online

Nr 6 / 1997

Trzy artykuły tego numeru poświęcone są stratom wojennym. Pierwszy, na który należy zwrócić uwagę, dotyczy dokumentu "Sichergestellte Kunstwerke im General Governement", będącego spisem bezcennych skarbów dziedzictwa zrabowanych przez Niemców. Drugi poświęcony jest odzyskanym z Rosji obrazom wywiezionym z Wilanowa. Trzeci zaś wycenionemu na 200 tyś. funtów kobiercowi ze zbiorów Czartoryskich. Wszystko to są pasjonujące historie.

Czytaj online

Nr 5 / 1997

Dzieła sztuki, zabytki - szczególnie te ruchome - nie są dobrem trwałym. Giną, przepadają w rożnych okolicznościach. Jedne są rabowane w czasie wojny - jak wyposażenie radziwiłłowskiego pałacu w Nieborowie. Inne, dzielone na kawałki ulegają rozproszeniu, jak Panorama Siedmiogrodzka. Jeszcze inne - jak buława Marszałka Rydza-Śmigłego giną w zdawałoby się niewyjaśnionych okolicznościach, wypożyczone do innego muzeum. No i zostają jeszcze kradzieże z włamaniem - w ten sposób w ostatnich latach z muzeów francuskich zginęło wiele dzieł impresjonistów. O tym wszystkim przeczytacie Państwo w najnowszym numerze Cenne, bezcenne/utracone.

Czytaj online

Nr 4 / 1997

Zwracamy Państwa uwagę na dwa wydawałoby się rozbieżne artykuły. Pierwszy autorstwa Andrzeja Rottermunda dotyczy barier jakie napotykają muzea chcące powiększać swoje zbiory. Drugi, pióra Sławomira Bołdoka, odnosi się do blisko dziesięcioletniej działalności domów aukcyjnych na polskim rynku sztuki. Zapraszamy do lektury!

Czytaj online

Nr 3 / 1997

Wśród dzieł sztuki, zabytków są te, o których można powiedzieć, że są świętościami narodowymi. Do takich bez wątpienia należała trumna św. Wojciecha z katedry gnieźnieńskiej. Informacja o jej kradzieży w nocy z 19 na 20 marca 1986 r. wstrząsnęła całym krajem, podobnie jak późniejsze doniesienia o odnalezieniu niemal całkowicie zniszczonego zabytku. O historii sarkofagu, jego kradzieży i odnalezieniu oraz rekonstrukcji piszemy w naszych artykułach.

Czytaj online

Nr 2 / 1997

Drugi numer naszego czasopisma otwiera artykuł poświęcony najcenniejszemu dziełu, które straciliśmy w czasie II wojny światowej - "Portretowi młodzieńca" Rafaela. Ale równie ciekawy i ważny jet artykuł Moniki Barwik o dokumentowaniu zbiorów i kolekcji - dokumentacja to tak na prawdę jedyny sposób na zabezpieczenie dzieła, uniemożliwienie późniejszej sprzedaży skradzionego obiektu i gwarancja jego odzyskania. Zachęcamy do lektury.

Czytaj online

Nr 1 / 1997

Oddajemy w Państwa ręce nowe czasopismo odbiegające treścią od dotychczas ukazujących się na rynku sztuki. Nasze zainteresowania kierujemy na zagadnienia, które dotychczas znajdowały się na marginesach działalności innych wydawnictw. Chcemy zwrócić uwagę na skradzione i poszukiwane zabytki, jak i te obiekty, które są w naszym odczuciu poważnie zagrożone. Zajmiemy się też naszym dziedzictwem za granicą – jego historią, stanem zachowania i prowadzonymi tam pracami konserwatorskimi. Bliżej przyjrzymy się też stratom , jakie poniosła nasza kultura w czasie II wojny światowej. Pismo kierujemy do tych, których ta tematyka powinna interesować z punktu widzenia zawodowego: antykwariuszy, muzealników, policjantów, celników czy kolekcjonerów. Wierzymy, że łamy czasopisma staną się platformą współpracy pomiędzy instytucjami, dla których bezpieczeństwo i ochrona dóbr kultury należą do jednych ze statutowych obowiązków. Mamy również nadzieję, że poruszane tematy zaciekawią też szerszy krąg osób. Zapraszamy wszystkich chętnych do współpracy i tworzenia pisma razem z nami.

Czytaj online